مرتضی تمدن در گفتوگو با ایسنا، با اشاره به نتایج مثبت و روشن قانون هدفمندکردن یارانهها گفت: یکی از نتایج اجرای این قانون توزیع عادلانه ثروت در بین آحاد جامعه بود به این معنا که افرادی از بسیاری از یارانهها استفاده نمیکردند اما هزینه آن را پرداخت میکردند که با اجرای این قانون، نه تنها این هزینه را پرداخت نمیکنند بلکه بابت یارانه مصرف نشده مبلغ نقدی خود را از دولت میگیرند.
وی افزود: در استان تهران حدود سه میلیون و 600 هزار خانوار یارانه نقدی دریافت میکنند و اگر ادعا کنیم کمتر خانوادهای یافت میشود که به نوعی از این توزیع عادلانه برخوردار نشده اغراق نکردهایم.
استاندار تهران با بیان اینکه به ندرت پیدا میشود خانوادههایی که موفق نشدند به هر دلیلی تحت پوشش یارانههای نقدی قرار گیرند، گفت: شاید تاثیر این توزیع عادلانه یارانهها برای خانوادههای مرفه قابل توجه نباشد اما برای خانوارهای کمدرآمد، بیبضاعت و خانوادههایی که درآمدشان متوسط به پایین بوده، تاثیر بسزایی داشته است.
50 درصد مردم روستایی و 30 درصد شهرنشینها یارانههای خود را پسانداز کردهاند
تمدن ادامه داد: در مناطق روستایی بالغ بر 50 درصد و در مناطق شهری حداقل 30 درصد یارانههایی که مردم دریافت کردهاند منجر به پسانداز شده است که بخشی از آنها از طریق صرفهجویی و بخشی از طریق مصرف بهینه صورت گرفته است.
استاندار تهران همچنین تصریح کرد: با اجرای قانون هدفمندی یارانهها سفره بسیاری از رانتخواریها و مفاسدی که در توزیع غیراصولی یارانهها بوجود آمده بود جمع شد.
وی ادامه داد: در توزیع یارانهها گزارشها و شواهد فراوانی داشتیم که این یارانهها به دست مصرفکننده اصلی و جامعه هدف نمیرسد؛ چرا که دلالها، واسطهها، محتکران، افراد سودجود و برخی مفاسد درون دستگاهها بخشی از یارانهها را به سمت خود منحرف میکردند، در حالی که با اجرای این قانون همه این مفاسد جمع شد.
تمدن تصریح کرد: بخشی از ارزاقی که دولت در قالب یارانهها وارد بازار میکرد بعضا سر از بازار آزاد در میآورد و از طریق دلالان، واسطهگرها و برخی عوامل دروندستگاهی این گونه مفاسد انجام میشد.
وی همچنین با اشاره به مفاسدی که در یارانه شیر به وجود آمده بود، گفت: دولت شیر یارانهای را روانه بازار میکرد این در حالی بود که مردم فرآوردههای لبنی را به قیمت آزاد خریداری میکردند چرا که کمتر از 20 درصد از شیر یارانهای به دست مردم میرسید و بخش زیاد آن از طریق کارگاههای لبنیاتی و ماستبندیها تبدیل به مواد لبنی شده و با قیمت آزاد روانه بازار میشد.
کاهش 30 درصدی مصرف آرد و 50 درصدی ضایعات نان با هدفمندی یارانهها
استاندار تهران همچنین با اشاره به حذف یارانه آرد و نان نیز گفت: دولت آرد یارانهای کیلویی 450 تومان را با قیمت 75 ریال به نانوا میداد که بخشی از این آرد پخت شده و به دست مردم میرسید اما بخش زیادی از آن از طریق شبکه آزاد در داخل کشور و بخشی نیز به خارج قاچاق میشد که این امر چیزی جز چوب حراج زدن به ثروت ملی نبود. این در حالیست که با هدفمندی یارانهها و حذف یارانه نان، قیمت آرد آزاد شده و نانوایان میتوانند با قیمت آزاد آرد خود را تهیه کنند و دولت این یارانه را به صورت نقدی به خود مردم پرداخت میکند تا آنها این بخش را مدیریت کنند.
تمدن کاهش 30 درصدی مصرف آرد را یکی از مهمترین نتایج هدفمند کردن یارانهها و پرداخت نقدی آن به مردم عنوان و تصریح کرد: از زمان اجرای این قانون ضایعات نان به کمتر از 50 درصد رسیده و مصرف آرد تا 30 درصد کاهش یافته است چرا که با کاهش مصرف، ضایعات نیز به تبع آن کاهش یافته و اگر تنها همین یک اثر را در هدفمندسازی یارانهها داشته باشیم برای کشور کافی است.
استاندار تهران تصریح کرد: هر ساله حدود چهار هزار میلیارد تومان یارانه آرد و نان به این بخش اختصاص مییافت در حالی که مردم به شدت ناراضی بودند و هیچ تاثیری در زندگی توده مردم نداشت.
وی گفت: برخی از کشورها برای اجرا کردن همین یک قانون چندین سال تلاش کردند در حالی که در ایران طی کمتر از هفت ماه این قانون به مرحله عملیاتی رسید.
مصرف حاملهای انرژی با هدفمندی یارانهها 5 تا 30 درصد کاهش یافت
تمدن تاثیر مثبت هدفمندسازی یارانهها را در بخش حاملهای انرژی نیز بسیار مثبت ارزیابی کرد و گفت: در حوزه حامل انرژی اجرای این قانون قاچاق حاملهای انرژی را تا حد زیادی کاهش داد، ضمن آنکه مصرف حاملهای انرژی از قبیل بنزین، گازوئیل و نفت کوره از پنج تا 30 درصد کاهش یافته است.
وی صرفهجویی حاصل از هدفمندی یارانهها را افزوده شدن آن به ثروت ملی عنوان کرد و گفت: بخشی از این صرفهجوییها به صورت نقدی به مردم پرداخت میشود و بخش دیگری از آن صرف پروژههای عمرانی کشور میشود.
وی ادامه داد: اگر قانون هدفمندی یارانهها آغاز نمیشد به طور حتم امسال شاهد قطعی پی در پی برق، شاهد جیرهبندی آب و همچنین افت فشار گاز در کشور بودیم این در حالیست که امسال در اوج گرما با هیچگونه قطعی برق و همچنین با سهمیهبندی آب مواجه نشدیم. چرا که وزارت نیرو به اندازه سرانه تولید کرد و مردم نیز مصرف خود را مدیریت کردند.
تمدن گفت: در گذشته علیرغم اینکه آب و برق به اندازه سرانه تولید میشد، اما مصرف مردم بیش از سرانه بود؛ لذا با توجه به پرداخت یارانه این بخشها، عملا یارانه فاقد ارزش بود و مردم بیش از نیازشان مصرف میکردند.
به گفته استاندار تهران در برخی از بخشها 2 تا 10 برابر سرانه آب و گاز مصرف میشد، اما با هدفمندی یارانهها تمامی این مسایل مهار شد.
وی گفت: اغلب کشورها در تولید و تامین آب و برق با مشکل مواجه بودند اما امسال با اجرای این قانون هیچگونه قطعی در آب، برق و گاز نداشتیم.
همه به دنبال کمتر مصرف کردن هستند
تمدن با بیان اینکه قانون هدفمند کردن یارانهها به کمک مردم و دولت آمد،افزود: با اجرای این قانون علاوه بر مدیریت و مهار مصرف، این بخشها سروسامان گرفت و میتوان گفت که یکی از مهمترین آثار اجرای این قانون در تهران واداشتن افراد به اندیشیدن بود که این نعمت بزرگی است. چرا که همه به دنبال این هستند که چگونه کمتر مصرف کنند.
وی تاثیر هدفمندسازی یارانهها را در بخش صنایع، تولیدات مواد غذایی بسیار خوب ارزیابی کرد و افزود: اغلب تولیدکنندگان اتاق فکر تشکیل دادهاند و به دنبال استفاده از تکنولوژی هستند که کمترین مصرف انرژی و بیشترین بهرهوری را داشته باشد و این اثر در همه حوزهها از جمله صنایع فلزی، غذایی، شیمیایی، دامداران و مرغداران به خوبی مشاهده میشود.
تمدن عنوان کرد: قانون هدفمند کردن یارانهها شیوه مدیریت صحیح مصرف را که سالیان طولانی یکی از آرزوهای تاریخی کشور بود محقق کرد من معتقدم کسانی که به این قضیه بد نگاه میکنند نگاه عمیق و واقعبینانه به مسایل ندارند. چرا که باید چندسال از اجرای این قانون بگذرد تا نتیجه مطلوب آن روشن شود.
استاندار تهران گفت: طی هشت ماه اجرای قانون هدفمندسازی یارانهها به نتایجی رسیدهایم که برای خودمان نیز قابل پیشبینی نبود اما تاثیرات آن را در همه بخشها از جمله بخشهای صنعت به وضوح میبینیم. چرا که صنعتگران ما علیرغم اینکه در شرایط جدید خود را پیدا نکرده اما دست به صرفهجویی زدند.
تنها کمتر از 30 درصد بسته حمایتی بخش صنعت تا کنون اجرایی شده است
تمدن همچنین با اشاره به بستههای حمایتی صنعت نیز گفت: بستههای حمایتی صنعت توزیع و کشاورزی به طور کامل هنوز تحقق پیدا نکرده و تنها از 11 حمایتی که باید از صنعت صورت گیرد تنها سه مورد در مدار قرار گرفته اما به مرور همه این بستههای حمایتی در اختیار این بخشها قرار خواهد گرفت.
استاندار تهران همچنین با اشاره به اینکه پرداخت یارانههای نقدی به مردم باید روند تکاملی بگیرد، گفت: دهکبندیها در توزیع یارانههای نقدی تغییر کرده و تکامل پیدا میکند به طوری که هر کس متناسب با درآمد و شرایط اجتماعی خود از این یارانهها بهرهمند میشود.
وی گفت: نوع تکاملیافتهتر یارانه نقدی روزی است که موفق شویم این قانون را به نظام جامع تامین اجتماعی تبدیل کنیم تا بیمه ایام بیکاری و سلامت همه افراد تضمین شود البته این مدل باید کاملا ایرانی و بومی باشد.
استاندار تهران گفت: در حال حاضر زمان تعیین کردن تغییر در نحوه پرداخت یارانهها نیست با اینکه میدانیم اما اعلام آن دردی را دوا نمیکند اما رویکرد دولت عادلانه کردن پرداخت یارانههای نقدی است و در حال طراحی مکانیزمی است که بتواند بخشی از این اطلاعات را از طریق فرم اقتصادی خانوار اصلاح کند.
وی با تاکید بر اینکه باید بخشی از اعداد مربوط به فرم اقتصادی خانوار به روز شود تصریح کرد: در عین حال برخی اطلاعات غلط تعمدی درج شده در این فرمها نیز باید اصلاح شود.
ثبتنام جدید برای دریافت یارانهها نداریم
تمدن با اشاره به اینکه در حال حاضر بیش از 90 درصد مردم فرمهای مربوط به فرم اقتصادی خانوار را پر کردهاند این مساله را یک موفقیت برای کشور عنوان کرد و گفت: کسانی که تاکنون به هر دلیلی برای گرفتن یارانه اقدام نکردهاند از نظر ما جزو انصرافدهندگان محسوب میشوند و معتقدیم که تعداد این افراد نه تنها نباید کم شود بلکه برای توزیع عادلانه یارانهها باید به تعدادشان افزوده شود.
وی با تاکید بر اینکه باید در آمار کسانی که یارانه میگیرند تجدیدنظر شود عنوان کرد: بسیاری از افراد بدون دلیل یارانه میگیرند چرا که در زمان اعلام ثبتنام برای دریافت یارانهها بر اساس تبلیغات مسموم از جمله سه رقمی یا نجومی شدن تورم نسبت به ثبتنام اقدام کردند؛ همچنین افرادی هستند که در حال حاضر نیازی به یارانه ندارند و این پول را برای زمان از کارافتادگیشان پسانداز میکنند و عدهای هم از سر کنجکاوی ثبتنام کردهاند در حالی که باید مکانیزمی تعریفی شود که این افراد بتوانند در زمان نیاز از این یارانهها استفاده کنند.
تمدن گفت: از ابتدای اجرای این قانون قرار نبود همه چیز دقیق و در مدل توزیع بر اساس درآمدها قرار گیرد چرا که بر اساس برنامه مقرر شد پرداخت همگانی یکسان در مرحله اول صورت گیرد و به مرور زمان این پرداختها اصلاح شود که در حال حاضر این روند آغاز شده است.
وی بار دیگر تاکید کرد: افرادی که تاکنون برای دریافت یارانه ثبتنام نکردهاند جزو انصرافیها محسوب میشوند و ستاد هدفمندی یارانهها نیز برنامهای برای تمدید مجدد برای ثبتنام ندارد اما برخی خانوارهایی که آسیبپذیرند از جمله افرادی که سرپرست خانوارشان زندان بوده زمانی که دادگاه یا مراجع قضایی آنها را تعیین تکلیف کردند میتوانند با مجوز دستگاه مربوطه تحت پوشش پرداخت یارانهها قرار گیرند.
تمدن در پایان با بیان اینکه باید بسیاری از افراد به صورت خودجوش از دریافت یارانه خارج شوند درباره زمان اجرای تغییر پرداختها بر اساس درآمد گفت: زمان آن را میدانم اما نمیگویم.